لوله تغذیه که اغلب سوند نامیده می شود، سیستم تغذیه ای است که مکمل های غذایی مایع را به معده یا روده فرد می رساند. برای برخی افراد که نباید غذا به روده آن ها برسد، باید از طریق سوند تغذیه شوند. سوند یک لوله نرم و انعطاف پذیر است که از طریق بینی وارد معده می شود تا از ورود غذا به ریه ها جلوگیری کند. مراقبت های لازم برای سوند معده از جمله نکات مهمی است که در پرستاری از این افراد در منزل باید رعایت شود.
مراقبت های لازم سوند معده
گاهی اوقات به دلیل مشکلات ناتوانی در بلع ناشی از سکته مغزی یا گاواژ، بیماری ALS، بیماری های عصبی عضلانی و غیره نیاز به تغذیه بیمار از طریق لوله تغذیه بینی معده (لوله بینی معده) است.
این روش برای 4 تا 6 هفته برای بیمار مناسب است و در صورت ادامه مشکل بلع، پزشک روش تغذیه دیگری را انتخاب می کند. همراهان و مراقبین باید بدانند که چگونه از بیمار مراقبت کنند و لوله های بینی معده را به درستی نگهداری کنند.
به طور کلی، پرستاران چه در بیمارستان و چه در منزل باید مراقبت های لازم برای سوند معده را اجرا کنند. به طور مثال، باید از قرار دادن سوند در محل صحیح اطمینان حاصل نموده و لوله بینی روده را به سمت جلو فشار دهید. این در حالی است که نظارت منظم بر وضعیت بیمار و تعیین عملکرد لوله و مراقبت از دهان و بینی و حفظ بهداشت از جمله موارد ضروری است.
کسانی که از طریق لوله ها و سوند روده و معده تغذیه می شوند، در معرض بیماری های دهان و دندان قرار دارند. بنابراین، بهتر است دو بار در روز مسواک بزنند و با استفاده از ژل و اسپری خوراکی در دهان از خشک شدن داخل دهان جلوگیری کنند. در صورت عدم آگاهی کافی از روش استفاده از سوند، مشکلات جدی برای بیمار بوجود خواهد آمد.
اگر لوله مسدود شده است، آن را بشویید. همچنین می توانید از سرنگ استفاده کنید و پیستون سرنگ را به عقب بکشید و مواد مسدود کننده را بردارید. دقت داشته باشید که لوله های بینی می توانند باعث خشکی و احتقان شوند. بهتر است بینی خود را مرتباً تمیز کنید و در صورت مشاهده قرمزی یا تورم با پرستار خود تماس بگیرید.
مهم است که در هنگام تغذیه، بیمار باید در وضعیت 30 تا 40 درجه باشد و 1 ساعت پس از تغذیه در این حالت بمانید. به این ترتیب از آسپیراسیون و رفلاکس در بیمار جلوگیری می شود. توجه داشته باشید که وجود رطوبت می تواند شرایط مناسبی برای رشد باکتری ها در بدن ایجاد کند. از این رو، مهم است که قبل از تماس با لوله و خوراکی؛ دست هایتان را بشویید.
سوند معده چیست؟
لوله معده یا سوند (NG tube) لوله ای است برای رساندن غذا به بدن در زمانی که فرد مبتلا به اختلال بلع است. در این زمان فرد نمی تواند غذا بخورد، بنوشد یا غذا دریافت کند. لوله گاستروستومی یک لوله بلند و نازک است که غذا را از طریق بینی به معده می رساند. این لوله از مواد نرم و انعطاف پذیر ساخته شده است. در برخی موارد، بیمار با لوله سوند از بیمارستان مرخص می شود و لازم است پرستار بیمار نکات مهم در مورد مراقبت های لازم برای سوند معده را بداند.
مطالب پیشنهادی: با سوند نلاتون سوپا آشنا شوید!
عوارض تغذیه از طریق سوند
تغذیه لوله ای روشی ایمن و موثر است و افراد مسن با عملکرد گوارشی طبیعی به راحتی آن را تحمل می کنند. عوارض گوارشی مانند تهوع و اسهال بر کیفیت زندگی سالمندان تغذیه لوله ای تأثیر می گذارد و منجر به قطع این نوع تغذیه می شود. با این حال، بسیاری از اثرات و پیامدهای منفی آن قابل جبران است. عوارض تغذیه از طریق سوند عبارتند از:
- اسهال
- حالت تهوع و استفراغ
- عفونت محل لوله
- آسپیراسیون یا ورود محلول پروب که وارد ریه های بیمار می شود
- مسدود شدن لوله
- جابه جا شدن لوله
سندرم تغذیه مجدد در بیمارانی که به شدت سوءتغذیه دارند و شروع به تغذیه لوله ای می کنند ممکن است دچار عدم تعادل الکترولیت شوند.
مزایای تعویض و نگهداری سوند معده در منزل
استفاده از لوله معده در خانه، آسایش و رفاه را برای بیماران و خانواده های آنها فراهم کند. به این علت که بیماران می توانند در خانه بدون نیاز به مراجعه به بیمارستان یا کلینیک سونداژ معده شوند. این در حالی است که استفاده از سوند معده در خانه، هزینه های مرتبط با مراجعه به بیمارستان ها یا مراکز پزشکی را کاهش می دهد. از این رو، بیماران مجبور به پرداخت هزینه های بستری در بیمارستان نیستند. لازم به ذکر است که با استفاده از سونداژ معده، بیماران می توانند بهترین زمان را برای انجام این روش انتخاب کنند و سونداژ را به طور مداوم و بر اساس نیاز خود تنظیم نمایند.
سخن آخر
سوند معده یک وسیله پزشکی نجات بخش برای افرادی است که نمی توانند غذا بخورند یا قورت دهند. برای تغذیه و تجویز دارو به این افراد، پزشک بر اساس سن بیمار، روش لوله بینی معده را توصیه می کند. برای تغذیه و تجویز دارو به این افراد، پزشک روش لوله بینی معده را پیشنهاد می کند که بسته به سن بیمار دسته بندی های مختلفی دارد. نگهداری از بیمارانی که توانایی بلعیدن و قورت دادن غذا را ندارند نیاز به مراقبت های لازم برای سوند معده دارد.
سوالات متداول
- آیا سوند معده باید توسط پزشک انجام شود؟
تغذیه با لوله (گاواژ) یک کار ظریف است و باید توسط یک پزشک یا پرستار حرفه ای که با این مسائل آشنا است انجام شود، در غیر این صورت خطرناک خواهد بود. - هنگام استفاده از سوند چه زمانی باید با پزشک خود تماس بگیرید؟
هنگامی که بیمار مشکلات تنفسی دارد یا هنگام برداشتن لوله از معده باید با پزشک تماس بگیرید. - هزینه سونداژ در منزل به چه عواملی بستگی دارد؟
برای محاسبه قیمت سوند معده عواملی مانند سن، وضعیت بیمار، وسعت بیماری، نوع نصب سوند و نوع سوند مورد نیاز در نظر گرفته می شود.
